سنگ نما در دسته بند علمی، از نظر روند شکل گیری و ساختار در سه دسته رسوبی دگرگونی و آذرین تقسیم میشوند. ولی اسم گذاری تجاری سنگ نما فرق داشته و معمولا بر اساس نام معدن نام گذاری میشوند. همچنین بر اساس نوع شکل ظاهر، پرداخت سطح نهایی و نحوه تراش سنگ نما نیز اسم های مختلفی دارند. برای استفاده در نما سازی انواع سنگ نما به شکل های متفاوتی برش و تراش داده میشود.
شکل های مختلف سنگ ها به صورت سنگ پلاک، سنگ چند وجهی، سنگ تمام تراش یا چند نما، سنگ اندازه، سنگ بادکوبه ای، سنگ بادبر و سنگ قواره است. انواع سنگ نما از نظر جنس و خواص و معادن و شرایط شکل گیری به انواع مختلفی از جمله ماسه سنگ، سنگ گرانیت، سنگ های آهکی مثل تراورتن، سنگ مرمریت، سنگ مرمر و سنگ کوارتزیت تقسیم میشوند.
ویژگی های سنگ نما
معمولا سنگ نما از بادوام ترین مصالح انتخاب شده و به همین دلیل پایداری نسبی در مقابل عوامل مختلف محیطی دارد. بیشتر سنگ هایی که جهت نما کاری مورد استفاده قرار میگیرند ویژگی هایی دارند که با توجه به نوع و جنس نمای سنگ ساختمان فرق میکنند. این ویژگی ها شامل مقاومت در برابر نور خورشید، وزن بالا، مقاوم و با دوام، تنوع رنگ، مقاومت در برابر رطوبت و مقاومت در برابر آلودگی است.
قیمت سنگ نما
سنگ های نما با در نظر گرفتن جنس و عملیاتی که روی آن انجام میشود، قیمت های متفاوتی دارند. سنگ گرانیت از گران ترین سنگ نماهای موجود در بازار است. به صورت کلی سنگ های نمایی که ابعاد کوچکتری دارند، به خاطر استفاده از سنگ لاشه از سنگ های نما با ابعاد بزرگتر ارزان تر هستند.
از دیگر سنگ های گران قیمت میتوان به سنگ مرمر و سنگ گرانیت اشاره کرد که برای اجرای نمای سنگی ویلا استفاده میشوند. رگه های موجود در سنگ ها در تعیین قیمت آنها تاثیر گذارند. در صورتی که رگه های موجود در سنگ سبب سست شدن اتصالات سنگ در آن قسمت شود، از قیمت سنگ نما کاسته میشود.
سنگ نما مدرن
طراحی و اجرای سنگ نمای مدرن بر اساس مقررات معماری مدرن میباشد. معماری مدرن یعنی سادگی در فرم و اجرا، در اجرای سنگ نمای مدرن بر خلاف سنگ نمای کلاسیک، به صورت یک رنگ و یکدست از مصالح استفاده نمیشود و به جای آن از انواع مختلف سنگ نما با هارمونی و همخوانی های خاص استفاده میشود. در سنگ نمای مدرن از تزیینات جزییاتی و پیچیدگی هایی که در معماری کلاسیک هست، پرهیز میشود.
سنگ مناسب برای نمای ساختمان
به کار بردن سنگ برای نمای ساختمان به دلایل زیادی مثل جذابیت ظاهری، قیمت مناسب، در دسترس بودن، مقاومت در برابر اشعه خورشید و استحکام بالا رواج یافته است. در هنگام انتخاب سنگ نمای ساختمان باید به مقاومت در برابر ضربه، مقاومت در برابر عوامل محیطی، مقاومت در برابر گرما و سرما و … توجه کنید. در ادامه به برسی انواع سنگ نمای ساختمان میپردازیم.
انواع سنگ نما ساختمان از نظر جنس
همانطور که اشاره شد انواع سنگ نما از نظر جنس، نحوه شکل گیری و ساختار به انواع مختلفی تقسم بندی میشوند. نحوه شکل گیری و ساختار سنگ ها بر خواص مکانیکی و دوام آنها تاثیر گذار است. انواع سنگ نما ساختمان در دسته بندی سنگ طبیعی و سنگ مصنوعی موجود است. به صورت کلی سنگ های آذرین به خاطر تشکیل سنگ در فشار و حرارت زیاد اعماق زمین، مقاومت و دوام بیشتری دارند. اما این خواص در انواع مختلف سنگ آذرین فرق میکند.
سنگ های رسوبی به خاطر شکل گیری لایه لایه و رسوب گذاری، دوام کمتری نسبت به سنگ های آذرین دارند. سنگ های دگرگونی از دگرگون شدن سنگ های رسوبی و سنگ آذرین به وجود می آیند. دگرگون شدن مقاومت و دوام سنگ ها را بالا میبرد. در ادامه به معرفی انواع سنگ نما ساختمان میپردازیم.
سنگ نما گرانیت
گرانیت یک سنگ آذرین درونی بوده و از سنگ های مقاوم و با دوام برای نما میباشد. این سنگ در طرح ها و رنگ های مختلف استخراج و عرضه میشود. به خاطر هزینه های سنگین مربوط به استخراج، برش و صیقل سنگ گرانیت، استفاده از این سنگ برای نما بسیار هزینه بر خواهد بود. سنگ گرانیتی که دانه های یکنواخت تری داشته باشد، قیمت بیشتری دارد.
سنگ گرانیت صیقلی از زیباترین انواع مصالح است که باعث انعکاس نور شده و زیبایی و ظرافت خاصی به نمای ساختمان میدهد. این سنگ نما دوام بسیار بالایی برای استفاده در محیط های صنعتی دارد. از انواع گرانیت ساختمانی میتوان به گابرو، دیابار، سیاه سنگ یا بازالت اشاره کرد که به گرانیت سیاه معروف است. گرانیت در رنگ های قرمز، صورتی و خاکستری عرضه میشود.
از ویژگی های سنگ نمای گرانیت میتوان به پرداخت سطح به شکل صیقلی، تیشه ای، کلنگی و چکشی، تنوع رنگ، جلا پذیری زیاد از ساب معمولی تا آینه ای شدن، ساختار کریستالی، مقاومت در برابر نفوذ آب، سخت و چگال، مقاومت بالا در مقابل هوازدگی، با دوامی و مقاومت در برابر ضربه اشاره کرد.
سنگ نما ماسه ای
ماسه سنگ سنگی رسوبی بوده که از ته نشینی ماسه ها و چسبیدن آنها به یکدیگر تشکیل میشود. ماسه سنگ ها از لحاظ نوع بافت دو دسته بافت خشن و بافت نرم دارند. این سنگ نما در رنگ های سفید، خاکستری و نخودی تا قرمز و قهوه ای عرضه میشود. ماسه سنگ ها برای نصب به ابزار های غیر آهنی نیاز داشته و در برابر یخبندان مقاوم هستند. از دیگر ویژگی های این نوع سنگ میتوان به تنوع بافت، سطح نهایی تیشه ای، کلنگی و چکشی، چسبندگی ضعف به ملات که به اسکوپ برای اجرا نیاز پیدا میکند، صیقل پذیری ضعیف، جذب آب زیاد و مقاومت کم در محیط های اسیدی اشاره کرد.
سنگ نمای کوارتزیت
این سنگ در واقع ماسه سنگی است که به شدت سخت و دگرگون شده و دوام خیلی زیادی دارد. ظاهر بلوری مشابه گرانیت داشته و از این رو گاهی با گرانیت اشتباه گرفته میشود. اما این سنگ از گرانیت سخت تر بوده و ظاهر خشن و زبرتری از آن دارد. بافت سنگ کوارتزیت به صورت لایه لایه و به رنگ های آبی خاکستری، خاکستری سبز، خاکستری و سفید یافت میشود. سنگ کوارتزیت سفید ظاهری شبیه به مرمریت داشته ولی مقاومتش از آن بیشتر است. از ویژگی های سنگ نمای کوارتزیت میتوان به مقاومت بیشتر در برابر ترک نسب به گرانیت، قیمت اقتصادی نسبت به بقیه سنگ ها، مقاومت خوب در برابر لکه، ظاهری خشن و زبر، ساختار بلوری به خاطر دگرگونی بودن، مقاومت در برابر هوازدگی، سختی زیاد، مقاومت در برابر مواد اسیدی، مقاومت در برابر ساییدگی، دمای پایین سطح سنگ، مقاومت در برابر نور خورشید و مقاومت در برابر گرما و سرما اشاره کرد.
سنگ نمای آهکی
سنگ های آهکی در رنگ های آبی، قرمز، خاکستری، نخودی و سفید یافت میشوند و سطح نهایی آنها به شکل صیقلی، کلنگی و تیشه ای قابل تهیه است. بهتر است از سنگ آهکی در کنار یا روی ماسه سنگ ها استفاده نکنید چرا که باعث تخریب فوری ماسه سنگ میشود. سنگ های آهکی چسبندگی خیلی خوبی با ملات ماسه سیمان دارند.
سنگ نمای تراورتن
این سنگ آهک متبلور شده و رسوبی است که از تبخیر آب دارای بی کربنات کلسیم در چشمه های آب گرم و رسوب آن به وجود می آید. سنگ تراورتن در رنگ های خرمایی تیره و روشن، خاکستری، کرم و سفید به بازار عرضه میشود. امروزه اجرای نمای رومی با سنگ تراورتن رایج شده است. از ویژگی های سنگ تراورتن میتوان به تنوع رنگ بالا، ساختار لایه ای و بافت بلورین و متخلخل اشاره کرد. در کارخانه روی ضایعات سنگ تراورتن کار شده و در ابعاد مختلف و نزدیک به هم تولید میشوند. اصطلاحا به این سنگ نماها آنتیک گفته میشود. سنگ آنتیک به طور معمول به شکل دکوراتیو استفاده شده و در قسمتی از نمای ساختمان، به خصوص در نمای سنگی دور پنجره استفاده میشود.
سنگ نمای مرمر
این سنگ دگرگونی آهکی بوده که به خاطر حرارت و فشار در هنگام دگرگونی و تبلور مجدد، بافت بلورین خاصی پیدا میکند. بیشتر مرمرها بافت در هم قفل شده دارند. مرمر در مقایسه با مرمریت، دگرگونی بیشتری را متحمل شده است. سنگ مرمر در رنگ های سفید، ارغوانی، زرد، قرمز، سبز، سیاه و خاکستری یافت میشود. سنگ مرمر خالص به صورت کلی سفید و شفاف است. رگه ها و رنگ های مرمر به خاطر ناخالصی های سنگ اولیه است. پیشنهاد میکنیم برای سطوح خارجی از مرمر غیر صیقلی استفاده کنید. انواع مرمر در بازار به اسم هایی مثل مرمر آهکی، مرمر اونیکس که سنگ سلیمانی لایه ای و شفاف با ته رنگ سبز، قهوه ای و زرد است، مرمر تراورتن و مرمر سرپانتین با رنگ سبز تیره عرضه میشود. سنگ نمای مرمر باید ضخامتی چهار سانتی متری با گیره هایی از جنس فولاد ضد زنگ اجرا شود. از ویژگی های سنگ نمای مرمر میتوان به زیبایی خاص، تنوع رنگ خوب، مقاومت کم در برابر باران های اسیدی و آلودگی هوا، مقاومت کم در مقابل رطوبت و کاربرد دکوراتیو آن اشاره کرد.
سنگ نمای مرمریت
سنگ مرمریت سنگ آهکی دگرگون شده ای میباشد که بر اساس شدت دگرگونی سنگ مادر در سه دسته چینی، ابری و کریستالی تقسیم میشود. به صورتی کلی سنگ مرمریت در مقایسه با سنگ تراورتن، چگالی بیشتری دارد. از ویژگی های سنگ مرمریت میتوان به جلا پذیری زیاد، تنوع رنگ خوب، مقاومت در برابر فرسایش و آتش، سختی مناسب، چگالی بالا، گران قیمت بودن مخصوصا نوع سفید، جذب آب تقریبا بالا، تغییر رنگ به خاطر نور خورشید و لکه پذیری در برابر مواد رنگی و آلودگی به خاطر متخلخل بودن آن اشاره کرد.
سنگ نمای چینی
سنگ چینی در واقع مرمریتی است که بافت آن تماما بلورین، دانه ریز و هم اندازه باشد. این سنگ در نواحی دگرگونی با شدت کم به وجود می آید. سنگ چینی سه دسته کلی سنگ نمای چینی کریستال، چینی خاکستری و سنگ نمای چینی سفید دارد. از نگاه دیگر سنگ چینی با در نظر گرفتن طرح و بافت آن به انواع کریستالی و ابری تقسیم بندی میشود. سنگ چینی کریستالی بافتی تمام بلورین، هم اندازه و دانه درشت داشته و در مناطقی که شدت دگرگونی متوسط تا زیاد دارند تشکیل میشوند. از ویژگی های سنگ چینی میتوان به مقاومت در برابر گرما و سرما، تخلخل کم، مقاومت سایشی زیاد، جذاب آب کم، جلا پذیری خیلی زیاد، نفوذ نور در سنگ و انعکاس به وسیله لایه های زیرین، در صورت ضربه خوردن صدای شبیه به چینی منعکس میکند، سختی زیادی در صورت وجود میزان بالای کوارتز داشته و بلورهای قابل رویتی دارد.
سنگ نمای رسی
سنگ های شیست از پر کاربرد ترین انواع سنگ های رسی است که در ایران پیدا میشود. این سنگ ها از دگرگون شدن خاک رس در طول زمان ایجاد شده و دارای ساختاری لایه لایه میباشند. سنگ نمای شیست به شکل نامنظم در نما سازی استفاده شده و به شدت مناسب کاربری ویلایی و نمای سنگی ساختمان های دو و یک طبقه است. قیمت آن مناسب بوده و پیشنهاد میکنیم که در نماهایی با مساحت بالا از آن استفاده کنید. از ویژگی های سنگ شیست میتوان به ساختار لایه لایه، ورقه ای بودن، قیمت ارزان، دوام بالا و تنوع رنگ اشاره کرد. این سنگ در رنگ های قهوه ای تیره یا سیاه، قهوه ای روشن، زرد و لیمویی یافت میشود.
رنگ سنگ نمای ساختمان
در انتخاب انواع سنگ نما هم باید متریال مقاوم و مناسبی انتخاب شود و هم باید به رنگ سنگ نما توجه کنید. اقلیمی که ساختمان در آن واقع شده یکی از نکات مهم در انتخاب رنگ سنگ نمای ساختمانی است. به عنوان مثال برای اقلیم هوایی سرد و کوهستانی رنگ نمای تیره بهتر بوده و برای اقلیم های هوایی گرم و استوایی رنگ های روشن بهتر است. نکته دیگر توجه به سبک نمای کار شده است. انواع سنگ نمای ساختمان در همه رنگ و شکلی یافت میشود، اما مثلا در نمای رومی اغلب از سنگ نما با رنگ های شیری، کرم، سفید و … استفاده میشود.
انواع چینش سنگ نما
سنگ نما را با در نظر گرفتن نوع طرح و نظر طراح میتوان در حالت های مختلفی روی نما اجرا کرد. در این کار ذوق و سلیقه استاد کار اهمیت زیادی داشته تا بتواند اندازه ها و رنگ های مختلف را به خوبی در کنار هم به کار ببرد. چینش سنگ های تراش داده شده با دست از سنگ پلاک بسیار متنوع تر است.
